Yargıtay 8. Hukuk Dairesi 2021/3197 Esas 2022/2506 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Mahkeme, Hazine ile bazı parseller arasındaki kadastro tespitine itiraz davasında karar vermiştir. Davanın daha önce kısmen kabul edildiği ancak daha sonra yapılan bozma sonrası tekrar görüldüğü belirtilmiştir. Bozma ilamında, taşınmazların tarihçesi ve komşu taşınmazların kayıtları ile keşif yapılması istenmiştir. Mahkeme, bu yönde karar vermiştir ve bazı parsellerin tesciline, bazılarının ise dere yatağı vasfıyla tescil harici bırakılmasına karar verilmiştir. Karar temyiz edilmiştir ve kararın onanması kararı verilmiştir. Kanun maddeleri ise Kadastro Kanunu'nun 16/C maddesi ve HUMK'un 440/I maddesi olarak belirtilmiştir.

MAHKEMESİ :Kadastro Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Kadastro Tespitine İtiraz

Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiş olup hükmün davacı ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; dosya incelendi, gereği düşünüldü;
K A R A R
Mahkemenin verdiği önceki karar ... tarafından bozulmuş olup, uyulan bozma ilamında özetle " Öncelikle, dava konusu taşınmazların bulunduğu bölgede, tesis kadastro çalışmalarının hangi tarihte yapıldığının ve taşınmazların hangi vasıfla tespit harici bırakıldığının sorularak tespit edilmesi, dava konusu taşınmazlara komşu olan taşınmazların kadastro tutanakları, varsa tespite dayanak belgeler ve kadastro sonucu oluşan tapu kayıtlarının onaylı örnekleri Tapu Müdürlüğünden, dava konusu taşınmazların tespit tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ait hava fotoğrafları Harita Genel Komutanlığından getirtilip dosya ikmal edildikten sonra mahallinde, yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler ve taraf tanıkları ile jeolog bilirkişi, jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişi, teknik bilirkişi ve 3 kişilik ziraat mühendisi bilirkişi kurulunun katılımıyla yeniden keşif yapılması, keşifte; yerel bilirkişi ve tanıklardan, taşınmazların öncesinin ne olduğu, kim tarafından, hangi tarihten beri ve ne şekilde kullanıldığı, taşınmazlarda imar-ihya işlemi yapılıp yapılmadığı, yapılmış ise imar-ihyanın hangi tarihte tamamlandığı hususlarında olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınması; komşu taşınmazların dayanak kayıtlarının dava konusu taşınmazların yönünü ne okuduğu bilirkişi ve tanık beyanları ile denetlenmesi; yerel bilirkişi ve tanık sözleri arasında doğabilecek çelişkiler gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle yöntemince giderilmesi; tespite aykırı sonuçlara ulaşılması halinde tüm tespit bilirkişileri tanık sıfatıyla dinlenilerek aykırılıkların giderilmesine çalışılması; yerel bilirkişi ve tanık sözlerinin, komşu taşınmazların kadastro tutanakları ve varsa dayanaklarını oluşturan kayıtlarla denetlenmesi; teknik bilirkişiden keşfi takibe elverişli krokili rapor alınması; ziraatçi bilirkişi kurulundan dava konusu taşınmazların toprak yapısını ve niteliğini, zirai durumunu, üzerinde sürdürülen zilyetliğin şeklini ve süresini, taşınmazlar üzerindeki bitki örtüsünü, taşınmazların imar-ihyaya konu olabilecek yerlerden olması halinde imar-ihyaya konu olmaya başladığı ve imar-ihyanın tamamlandığı tarihi bildirir, komşu parsellerle karşılaştırması değerlendirmeyi ve taşınmazların değişik yönlerden çekilmiş fotoğraflarını da içerir ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınması; jeodezi ve fotogrametri uzmanı harita mühendisi bilirkişiden, yukarıda belirtilen tarihlerde çekilmiş üç adet hava fotografının stereoskop aletiyle incelenmesi neticesinde, taşınmazların sınırlarını ve niteliğini, taşınmazlarda imar-ihya tamamlanmış ise tamamlandığı tarih ile üzerinde sürdürülen zilyetliğin başlangıcını, şeklini ve süresini belirtir şekilde rapor alınması; jeolog bilirkişisinden, dava konusu taşınmazların sınırında dere bulunduğu göz önünde bulundurularak, taşınmazların önceki ve şimdiki niteliğini, dere yatağı niteliğinde olup olmadığını, evveliyatının ... veya dere yatağı niteliğinde olup olmadığını, dere yatağından kazanılıp kazanılmadığını, halen aktif dere yatağında kalıp kalmadığını, aktif dere yatağında kalmıyor ise derenin etkisi altında kalan yerlerden olup olmadığını açıklar nitelikte ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınması ve bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmesi" gereğine değinilmiştir.
Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda, davacı ... Hazinesinin ... köyü 105 ada 126, 127, 128, 129, 132 numaralı parsellere yönelik davasının kabulüne; 105 ada 130, 131 numaralı parsellere yönelik davasının reddine; ... ilçesi ... köyü ... Ortaklı mevkinde bulunan 2359,63 m2 yüz ölçümündeki ve tarla vasfındaki 105 ada 126, aynı köy aynı mevkiide bulunan 1507,42 m2 yüz ölçümünde ve tarla vasfındaki 105 ada 127, aynı köy aynı mevkide bulunan 1866,96 m2 yüz ölçümündeki ve tarla vasfındaki 105 ada 128, aynı köy aynı mevkide bulunan 3950,70 m2 yüz ölçümünde ve tarla vasfındaki 105 ada 129 ve aynı köy aynı mevkide bulunan 3675,34 m2 yüz ölçümünde ve tarla vasfındaki 105 ada 132 numaralı parsellerin kadastro tespitlerinin ve komisyon kararlarının iptaline, 105 ada 126,127,128,129,132 numaralı parsellerin Kadastro Kanunun 16/C gereği "Dere yatağı" vasfıyla tescil harici bırakılmalarına; ... ilçesi ... köyü ... Ortaklı mevkinde bulunan 1332,17 m2 yüz ölçümündeki ve tarla vasfındaki 105 ada 130 numaralı parselin komisyon kararı ve tespit gibi tam hisse olarak ... oğlu 1968 doğumlu ... T.C. Kimlik numaralı ... adına ... Kayıt ve Tesciline; ... ilçesi ... köyü ... Ortaklı mevkinde bulunan 1287,83 m2 yüz ölçümündeki ve tarla vasfındaki 105 ada 131 numaralı parselin komisyon kararı ve tespit gibi 2 hisseye itibar edilerek 1 erden 2 hissesinin Hasan oğlu 1927 doğumlu ... T.C. Kimlik numaralı ... ve Hasan oğlu 1930 doğumlu ... T.C. Kimlik numaralı ... adlarına ... kayıt ve tesciline karar verilmiş; hüküm, davacı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına ve uyulan bozma ilamında açıklandığı üzere işlem yapılıp sonucu dairesinde hüküm tesis edildiğine göre yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddi ile usul, kanun ve bozma gereklerine uygun bulunan hükmün ONANMASINA, taraflarca HUMK'un 440/I maddesi gereğince ... ilamının tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine, harçtan muaf olduğundan Hazineden harç alınmasına yer olmadığına, 17.03.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.